BỘ MÔN LỊCH SỬ
TS. Lê Sỹ Hưng (Trưởng Bộ môn)
1. Quá trình hình thành và phát triển
Bộ môn lịch sử - Khoa Khoa học Xã hội - Trường Đại học Hồng Đức tiền thân là Tổ Lịch sử thuộc Khoa Xã hội - Trường Cao đẳng sư phạm Thanh Hóa. Ngày 24/9/1997 trường Đại học Hồng Đức được thành lập theo quyết định số 797/TTg của Thủ tướng chính phủ. Tiếp đó, ngày 17/1/1998 theo quyết định số 138/TC/UB của chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa, Khoa Xã hội được đổi tên thành Khoa Khoa học Xã hội bao gồm nhiều tổ chuyên môn, trong đó có Tổ Lịch sử.
Khi mới thành lập, tổ có 10 đồng chí: Vũ Quý Thu (tổ trưởng), Nguyễn Thị Phương (tổ phó), Nguyễn Văn Sơn, Lê Thiện Duyên, Phạm Văn Đấu, Vũ Thị Hà, Dương Thị Thanh Phúc, Nguyễn Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Định, Nguyễn Thị Giang. Để đáp ứng yêu cầu giảng dạy - học tập, Tổ Lịch sử đã nhanh chóng bổ sung thêm đội ngũ cán bộ giảng dạy, đông về số lượng mạnh về chất lượng. Đến tháng 8 - 2000, nhằm đáp ứng nhu cầu chuyên môn sâu và theo yêu cầu của nhà trường Tổ Lịch sử được chia thành 2 tổ: Tổ Lịch sử 1 và Tổ Lịch sử 2.
Tổ Lịch sử 1 gồm 9 cán bộ giảng dạy và 2 cán bộ tổ chức, hành chính khoa, do cô Nguyễn Thị Phương làm Tổ trưởng, TS. Phạm Văn Đấu làm Tổ phó. Tổ đảm nhận giảng dạy các học phần như Nhập môn sử học, Phương pháp luận sử học, các môn cơ sở như Khảo cổ học, Dân tộc học, Sử liệu học và các môn học đại cương, chuyên ngành Lịch sử Việt Nam từ cổ đại đến hiện đại.
Tổ Lịch sử 2 gồm 8 thành viên, do TS. Hoàng Thanh Hải làm tổ trưởng, GVC. Lê Thiện Duyên làm Tổ phó. Tổ giảng dạy các học phần như Phương pháp giảng dạy Lịch sử, Lý luận Sử học, chuyên ngành Lịch sử thế giới từ cổ đến hiện đại, Lịch sử văn minh thế giới.
Năm học 2005 - 2006, theo yêu cầu sắp xếp lại các tổ chuyên môn của Nhà trường, Tổ Lịch sử 1 và Tổ Lịch sử 2 nhập lại thành Bộ môn Lịch sử với 18 cán bộ giảng dạy và 2 cán bộ hành chính, tổ chức khoa, do TS. Vũ Quý Thu làm Trưởng bộ môn, TS. Phạm Văn Đấu và ThS. Nguyễn Thị Giang làm phó Trưởng bộ môn. Để đáp ứng nhu cầu xã hội, khoa Khoa học Xã hội mở thêm các ngành mới như Xã hội học, Việt Nam học - Hướng dẫn du lịch, giai đoạn ban đầu thuộc sự quản lý của Bộ môn Sử, sau đó tách ra thành các bộ môn riêng. TS. Lê Thanh Thủy được điều chuyển sang làm Trưởng Bộ môn Việt Nam học - Hướng dẫn du lịch, PGS.TS. Mai Văn Tùng được điều chuyển làm Giám đốc Trung tâm thong tin- Thư viện.
Hiện nay, Bộ môn có 09 cán bộ giảng dạy, 03 cán bộ tổ chức, hành chính và giáo vụ khoa. Về học hàm, học vị, có 02 PGS, có 03 Tiến sỹ, 05 ThS (03 ThS đang làm NCS, trong đó có 01 NCS tại Cộng hòa Pháp).
2. Đội ngũ giảng viên, cán bộ đang công tác tại Bộ môn:
- TS.GVC Lê Sỹ Hưng (Phó trưởng bộ môn)
- PGS.TS. Nguyễn Thị Thúy (Phó trưởng Bộ môn)
- ThS. Nguyễn Thị Giang (Phó trưởng Bộ môn)
- PGS.TS. Hoàng Thanh Hải (Trưởng khoa)
- TS. Nguyễn Thị Thu Hà
- ThS. Nguyễn Thị Định (Đang học NCS)
- ThS. Nguyễn Thị Vân (Đang học NCS)
- ThS. Nguyễn Thanh Tuấn
- ThS. Nguyễn Văn Chiến (Đang học NCS tại cộng hòa Pháp)
- CN. Lê Đình Nhạc - Trợ lý QLSV
- CN. Lê Thị Ngọc Dung - Cán bộ hành chính Khoa,
- CN. Cù Minh Toàn - Giáo vụ Khoa.
3. Các học phần Bộ môn phụ trách:
Lịch sử Việt Nam cổ - trung đại, Lịch sử Việt Nam cận - hiện đại, Đại cương Lịch sử Việt Nam, Lịch sử thế giới cổ - trung đại, Lịch sử thế giới cận - hiện đại, Lịch sử văn minh thế giới, Lịch sử sử học, Lý luận dạy học môn Lịch sử, Phương pháp luận sử học, Phương pháp giảng dạy Lịch sử, Nhập môn sử học, Cơ sở khảo cổ học, Dân tộc học đại cương, Tổng quan về di sản thế giới, Khu vực học, Kiến thức địa phương Thanh Hóa và các chuyên đề tự chọn khác.
4. Công tác nghiên cứu khoa học:
NCKH là một trong hai nhiệm vụ chính, quan trọng của một giảng viên, bên cạnh nhiệm vụ đào tạo, được Bộ môn chú trọng tổ chức, quản lí. Hoạt động NCKH được triển khai theo nhiều hướng, với mục tiêu chủ yếu là, nghiên cứu để nâng cao chất lượng giảng dạy, phục vụ các nhiệm vụ kinh tế - xã hội của Tỉnh, xây dựng và phát triển đội ngũ. Từ khi Tỉnh thực hiện cơ chế mở rộng tuyển chọn công khai các nhiệm vụ khoa học cấp Tỉnh (năm 2003) đến nay, cán bộ, giảng viên của Bộ môn đã được tuyển chọn thực hiện 05 đề tài lớn:
- Đề tài cấp tỉnh: “Thực trạng và các giải pháp bảo tồn, tôn tạo khu di tích lịch sử Thành nhà Hồ” do TS. Hoàng Thanh Hải làm chủ nhiệm (đã được nghiệm thu, xếp loại xuất sắc, tháng 12/2005).
- Đề tài cấp Bộ: "Sử dụng di tích Lịch sử trong dạy học Lịch sử ở trường THPT tỉnh Thanh Hóa" do TS. Hoàng Thanh Hải làm chủ nhiệm (đã được nghiệm thu, xếp loại tốt, tháng 7/2012).
- Đề tài cấp tỉnh: "Thực trạng và giải pháp bảo tồn làng cổ khu vưc thành nhà Hồ" do TS. Nguyễn Thị Thúy làm chủ nhiệm (đề tài đang thực hiện từ năm 2012).
- Đề tài cấp Bộ: "Nghiên cứu biến đổi kinh tế - xã hội và đặc trưng văn hóa vùng đất Tây Đô TK XV đến giữa TK XIX" do PGS.TS. Nguyễn Thị Thúy làm chủ nhiệm (đề tài đã nghiệm thu tháng 7 năm 2013).
- Đề tài cấp Bộ: " Hợp tác chính trị - an ninh ASEAN trong việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông từ 1991 đến 2016” do TS. Lê Sỹ Hưng thực hiện từ năm 2017-2018.
Hàng năm, cán bộ, giảng viên trong Bộ môn thực hiện từ 1 - 2 đề tài cấp trường, hướng dẫn từ 4 - 6 đề tài khoa học của sinh viên, nhiều đề tài NCKH của SV do Bộ môn hướng dẫn đã đạt giải cao cấp trường và cấp Bộ. Mỗi năm, Bộ môn đăng tải từ 6 - 10 công trình nghiên cứu trên các tạp chí khoa học chuyên ngành của Nhà trường và Trung ương. Bộ môn đóng vai trò chủ lực trong các cuộc hội thảo khoa học cấp trường, liên trường, tiêu biểu như các hội thảo: “Hoàng đế Lê Thánh Tông” (2002), “50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ” (2004), “Thanh Hoá trong cuộc kháng chiến chống Mỹ” (2005), “Quốc triều hình luật - Giá trị lịch sử và đương đại” (2007), "Thanh Hóa với 1000 năm Thăng Long - Hà Nội" (2009)....
Nhiều cán bộ, giảng viên của Bộ môn đã tích cực tham gia viết giáo trình, tài liệu tham khảo, Địa chí Thanh Hóa như thầy Nguyễn Văn Sơn, TS. Vũ Quý Thu, PGS.TS. Hoàng Thanh Hải, PGS.TS Nguyễn Thị Thúy...
5. Định hướng phát triển của Bộ môn trong tương lai:
- Xây dựng Bộ môn thành một tập thể đoàn kết, nhất trí, vững vàng về tư tưởng, mạnh về chuyên môn học thuật. Trước mắt, tập trung vào việc nâng cao chất lượng dạy học các học phần đã đảm nhiệm, chuẩn bị tốt để giảng dạy các học phần mới. Chuẩn bị tốt về mọi mặt để mở đào tạo Tiến sĩ chuyên ngành Lịch sử Việt Nam.
- Có chiến lược đúng đắn trong việc xây dựng đội ngũ, kiên quyết không để những khó khăn nhất thời cản trở, ảnh hưởng đến sự tồn tại và phát triển bền vững của Bộ môn. Tiếp tục động viên và tạo điều kiện để cán bộ trong Bộ môn được học tâp, bồi dưỡng để có học hàm, học vị cao hơn.